Woonconsultancy
Meergeneratie Wonen
voor Hindoestanen
Een SEV EXPERIMENT
- Het begrip Meergeneratie woonproject
voor Hindoestanen
- Waarom de keuze voor Hindoestanen
- De voordelen van een Meergeneratie
woonproject
- Nadelen van een Meergeneratie
woonproject
- Werving en selectie van potentiële
kandidaten
- Samenstelling Initiatiefgroep
- Locatie en omvang
- Gemeenschappelijke Voorzieningen
in het project
- Samenwerkingspartners
Het begrip Meergeneratie woonproject voor Hindoestanen
Bij het begrip Meergeneratie gaan wij uit van minimaal drie generatie Hindoestanen
uit voornamelijk de regio Haaglanden die de intentie hebben om samen te wonen
en te leven in een voor deze doelgroep te ontwikkelen woonconcept.
Kern van deze woonvorm is dat drie generaties - op één locatie - wonen met als belangrijkste voorwaarde dat elke generatie beschikt over woningen met voor hen
specifieke kenmerken.
Denk hierbij aan sociale huurwoningen voor ouderen, ééngezinswoningen voor tweeverdieners met kinderen en koopappartementen voor starters. Daarnaast voor
allen een gemeenschappelijke ruimte waarin de drie generaties hun creativiteit kwijt
kunnen. De woningen zijn gesitueerd rond een binnentuin/plaats. Waar en hoe de gemeenschappelijke ruimte gesitueerd zal worden is een punt van aandacht.
Waarom de keuze voor Hindoestanen
Om een aantal redenen:Op dit moment bestaat de Haagse bevolking
voor ruim 10% uit Hindoestanen[1]).
Deze groep zal de komende decennia in
Den Haag blijven wonen.
Daarnaast is de Surinaams-Hindoestaanse
gemeenschap in de regio Haaglanden de
grootste Hindoestaanse gemeenschap op
het Europese vaste land.
Hindoestanen[2]) zijn ten opzichte van andere allochtone groepen economisch het meest stabiel.
Zij zitten m.n. in de dienstverlenende sectoren, zijn ondernemers, doen het goed op
de scholen en zijn vaak hoogopgeleid. Het aantal woningbezitters onder deze groep is relatief groot. Het hebben van eigenbezit wordt hen met de paplepel ingegeven. Het onderlinge contact, het respect, de culturele en religieuze beleving binnen de verschillende generaties Hindoestanen zijn waarden die hoog scoren. Het gezag van grootouders en ouders is nog steeds aanwezig en bepalend. Er wordt naar hen geluisterd. De sociale cohesie en daarmee ook de sociale controle is er.
De voordelen van een Meergeneratie
De grote betrokkenheid tussen de generaties. Je kent elkaar omdat je familiebanden hebt, vrienden of kennissen van elkaar bent. Omdat je dichtbij elkaar woont kun je snel hulp bieden als dat nodig is. Tevens kan wederzijdse hulp geboden worden. Een jongere (een jong gezin) kan boodschappen doen voor de grootouders en de grootouders kunnen op
hun beurt een rol vervullen bij de (naschoolse) opvang van de kleinkinderen of koken
voor de kinderen. De grootouders vereenzamen niet en behouden een 'taak' in de (Hindoestaanse) samenleving.
De behoefte aan en kosten van professionele hulpverlening (b.v. thuiszorg) wordt
minder (komt later) doordat een deel van de zorg (Seva) door leden van de eigen gemeenschap wordt ingevuld. De 'Seva' (dienstbaarheid) voor ouders en grootouders
is een belangrijk cultureel aspect dat bijna alle Hindoestaanse kinderen in de opvoeding hebben meegekregen. Dit kan in zo'n project verwezenlijkt worden en behouden blijven. Voor de gezinnen en voor de gemeenschap betekent dit een besparing in de kosten
van kinderopvang.
In het project zullen ouderen en jongeren elkaar regelmatig ontmoeten waardoor de wederzijdse beeldvorming (positief) beïnvloed kan worden. Voor de ouderen heeft het
als bijkomend voordeel dat zij niet alleen met leeftijdsgenoten te maken hebben maar
zich ook onder jonge mensen bevinden.
Nadelen van een Meergeneratie woonproject
De vorm van samenleven van meerdere generaties zoals in Suriname en India gebruikelijk is kan gepaard gaan met een (te) sterke sociale controle, die door sommige leden als benauwend wordt ervaren. Alarmerende berichten over huiselijk geweld en zelfdoding onder de jongeren en vrouwen wordt daar soms mee in verband gebracht. Dit zou een belemmering kunnen zijn voor een aantal mensen om deel te nemen aan zo’n project. Voor andere mensen kan het bewustzijn daarvan en het feit dat de traditionele leefvorm op Hollandse bodem plaats vindt juist de doorslag geven deel te nemen en waakzaam te blijven. Belangstellenden zullen op gegeven moment bewust voor deze vorm van wonen moeten kiezen. De keuze van een bepaalde etnische groep (Hindoestanen) voor dit project kan negatieve reacties oproepen van o.a. de buurt/omgeving.
Werving en selectie van potentiële kandidaten
De potentiële kandidaten worden voornamelijk gezocht in het 'Haagse netwerk'.
Op de eerste plaats is dit project bedoeld voor Hindoestanen die in Den Haag en omgeving woonachtig zijn. De belangstellenden die buiten de Haagse grenzen wonen zullen wij voorlopig moeten 'parkeren'. Via diverse kanalen wordt bekendheid aan dit project gegeven. Dat betekent dat wij het in eerste instantie moeten hebben van mond tot mond reclame. Het bekendmaken via de Haagse Hindoestaanse radio en tv zenders behoort tot de mogelijkheden. Daarnaast is het inschakelen van verschillende Hindoestaanse organisaties een optie. Om lokaal maatwerk te kunnen leveren is het van belang bij de woningtoewijzing specifieke eisen te stellen. Dat betekent in principe geen afwijking op het gebruikelijke aanbodmodel bij de woonruimteverdeling maar afwijkende toelatingseisen. Binnen de gemeentelijke verordening is er ruimte voor de gestelde afwijkingen:
-gerichte doorstroming met voorrang voor woningzoekende die specifieke woonruimte
achterlaten: gegadigden die een eengezinswoning in de gemeente Den Haag achterlaten
krijgen voorrang in het project;
-voorrangsregeling voor specifieke doelgroep van beleid: de hoofdhuurder of één van de
hoofdhuurders is Hindoestaans.
Samenstelling Initiatiefgroep
De initiatiefgroep bestaat naast de projectcoördinator uit 8 mannen en vrouwen die de intentie hebben om in het project te gaan wonen. De belangrijkste taak van deze groep is het formuleren van een aantal selectie criteria om deel te kunnen nemen aan het meergeneratie woonproject.
Locatie en omvang
Uit diverse onderzoeken[3]) blijkt dat Hindoestanen (vooral ouderen) het liefst wonen in de Schilderswijk, Transvaalkwartier en Regentesse-/Valkenboskwartier. Voor dit project is een locatie in het Regentesse-/Valkenboskwartier, bloemen- vruchten, of de Heesterbuurt de meest ideale zijn. De tram remise van HTM aan de Lijsterbesstraat is bijvoorbeeld een geschikte locatie. Deze locatie is in de nabije toekomst beschikbaar omdat HTM de remise moet verplaatsen,vanwege de randstadrail.
Bezien zou moeten worden of via moderne technologie de mogelijkheid gecreëerd kan worden van een virtueel project in een virtuele omgeving (te verbeelden in verschillende delen van de stad, zoals bijv. in het omvangrijke herstructureringsgebied Den Haag Zuid West en de Erasmuszone) waar belangstellenden via een website hun eigen ideeën in kwijt kunnen waarmee de initiatiefnemers en ontwikkelaars hun voordeel kunnen doen. Dat kan waarschijnlijk ook rekenen op politieke/bestuurlijke steun. Daarnaast zou ook inhoudelijke steun bij de SEV verworven kunnen worden. Het aantal te bouwen woningen en de verdeling daarvan naar soort is weliswaar afhankelijk van de locatie. Het feit dat ruim 10% van de Haagse bevolking uit Hindoestanen bestaat is het voorstel om minimaal 75 woningen te bouwen waarvan 20-25 sociale huurwoningen voor ouderen, 25-35 ééngezinswoningen in de koopsector en 20-25 koopwoningen voor starters.
Gemeenschappelijke Voorzieningen in het project
Een ontmoetingsruimte voor ongeveer 100 personen voorzien van toiletten, een keuken en een goed ventilatiesysteem. Bewoners kunnen in deze ruimte o.a. hun hoogtijdagen vieren. Het is een gegeven dat met name Hindoes belang hechten aan diverse rituelen/ceremonieën rondom belangrijke gebeurtenissen als geboorte, huwelijk en dood. Het 'gedenken' hiervan door middel van een Havan of Poedja (vuuroffer) is een belangrijk ritueel. Het toilet, de douche en de keuken mogen niet in dezelfde ruimte gesitueerd worden. Dit geldt ook voor de woningen. Bij voorkeur geen open keukens!
Een gemeenschappelijke tuin met bankjes, speelruimte voor kinderen en een 'plek' voor jongeren. Voldoende parkeermogelijkheden, winkels en openbaar vervoer op loopafstand. Het complex moet een uitdagende architectonische uitstraling hebben.
Dat betekent dat wij er niet voor moeten schromen om in de architectuur elementen toe te passen die Oosters aandoen. De stichting Ouderen Aan Het Woord heeft een programma van eisen en wensen voor ouderenhuisvesting samengesteld waar wij gebruik van kunnen maken.
Samenwerkingspartners:
Voor de realisatie van dit project werkt Adviesbureau RS Woonconsultancy, zeer nauw samen met Woningstichting Haagwonen en projectontwikkelaar AM.
Rosemary Samadhan
Manager RS Woonconsultancy
[1] Dienst Burgerzaken, 2005
[2] Cijfers/gegevens van het CBS
[3] Gemeente Den Haag/DSO (Bevolkingsprognose 2004-2020); Dienst OCW (Onderzoek
en Integrale Vraagstukken 2004/2005